Tabu tarixi yoki nima uchun oylik stigmatizatsiya qilinadi?

So'nggi yuz yil ichida hayz ko'rish mavzusi taqiqlangan, so’zlashilmagan, uyalingan va afsonalar bilan to'lib toshgan. Dastlab, prokladkalar va tamponlar taqiqlangan, maxfiy mahsulotlar edi. Keyinchalik, reklama roliklarida "hayz ko'rish" so'zi uyat bilan "o'sha" yoki "tanqidiy kunlar" bilan almashtirildi. Ayollar hayz ko'rish haqida xotirjam va allegorik bo'lmagan holda gapirishga harakat qilganda, ular ko'pincha tanbehlar va "uyat" yorliqlarini olishgan. Hayz ko’rish – shu qadar uzoq vaqtdan beri sharmandali mavzu bo'lib kelganki, 21-asrda ham stigma bizni bosib oldi. Ammo bugun biz hayz ko'rish normal bo'lgan yangi davrga borishni boshlaymiz.

Deyarli har bir an'anaviy din hayz paytida ayolni nopok deb atagan: buddistlar u ovqat pishirmasligi va eriga tegmasligi kerakligiga ishonishgan; musulmonlar ibodat qilishni taqiqlashdi; pravoslav nasroniylar ayolga ma'bad ostonasidan o'tishni taqiqlashdi. Nepalda 2005 yilgacha hayz ko'rgan ayol yoki qizni boshqa odamlardan ajratish an'anasi mavjud edi. U shunchaki "tozalanmaguncha" bo'lishi kerak bo'lgan maxsus kulbaga olib borilardi. Hayz ko'rishni stigmatizatsiya qilishning asosiy muammosi shundaki, odamlar bu nima ekanligini tushunmaydilar. Kotex birinchi bo'lib, stigmaga qarshi birinchi qadamni qo'ygan. Lekin qanday qilib? Ko’p odamlar bilmaydi, 1946 yilda Kimberli-Klark Disney Pictures-ga maxsus o'quv multfilmini suratga olish uchun murojaat qilganini. “Hayz ko'rish tarixi” – 10 daqiqalik animatsion film bo'lib, u sog'liqni saqlash ta'limi darslarida 105 millionga yaqin amerikalik talabalarga namoyish etilgan. Ginekolog Meyson Xon film nafaqat ta'lim-interaktiv, balki ilmiy jihatdan ham to'g'ri ekanligiga ishonch hosil qilish uchun maxsus maslahatchi sifatida ishga qabul qilindi. Tomoshabinlarga "hayz paytida g'alati yoki sirli narsa yo'q" deb aytilgan va hamma narsa hayz davrining tafsilotlari uchun animatsion diagrammalar misolida ko'rsatilgan. Kadrdagi ayollar ot minish, raqsga tushish va hatto hayz paytida ochiq suv havzalarida suzish bilan erkin shug'ullanishgan, bu normal holat ekanligini ta'kidlash uchun! Axir, biz biron bir narsani ochiq muhokama qilishdan uyalmasak, xurofot va stereotiplar uchun joy qolmaydi.